جراحی ارکیوپکسی چیست و چرا انجام میشود؟
در جنین پسر در حال رشد، بیضهها در شکم کودک رشد میکنند و در انتهای بارداری در کیسه اسکروتوم میافتند. در بعضی از پسران (بیشتر در موارد تولد زودرس)، یک یا هر دو بیضه کاملاً در کیسه اسکروتوم قرار نمیگیرند که به این کریپتورکیدییسم گفته میشود. بیضه نامتعادل میتواند در حفره شکمی باقی بماند، یا بیشتر در طول مسیر در نظر گرفته شده خود در مجرای اینگوینال (ناحیه کشاله ران بین شکم و کیسه اسکروتوم) قرار بگیرد. درمانی که پزشکان در اینگونه موارد توصیه میکنند، ارکیوپکسی است. ارکیوپکسی به صورت یک عمل باز.
(شامل برشهای کوچک در پوست) یا به صورت عمل لاپاروسکوپی (بوسیله ابزارهایی که از طریق برشهای ریز درون بدن قرار میگیرند) انجام میشود. بعضی اوقات، لاپاروسکوپی برای حداکثر کردن نتایج با یک برش ترکیب میشود. اگرچه اركیوپکسي بيشتر در كودكان خردسال انجام ميشود؛ اما گاهي اوقات برای مردان و پسران بزرگتر نيز لازم است. در این موارد، بیضه به حالت عادی نزول کرده اما به طور متناوب به ناحیه کشاله ران برمیگردد. انقباض بیضه ممکن است منجر به درد و ناراحتی شود. در برخی موارد وقتی این اتفاق بیفتد، بیضه ممکن است پیچیده شود و جریان خون را از نخاع مسدود کند. این یک مشکل اورژانسی به نام پیچ خوردگی بیضه است. سپس اركیوكپسي انجام میشود تا از تکرار پیچ خوردگی بیضه یا در وهله اول از بروز آن جلوگیری شود. در بسیاری از موارد، بیضه سالم نیز ممکن است با عمل ارکیوکپسی ثابت شود تا از جلوگیری از پیچ خوردگی بیضه در هر دو بیضه اطمینان حاصل شود.
علل ایجاد بیضه نزول نکرده
محل تشکیل بیضه ها در دوران جنینی در مجاورت کلیه ها است و در طول دوران جنینی تا زمان تولد بیضه ها به سمت پایین حرکت کرده تا به درون کیست بیضه می رسند. توقف در پایین آمدن طبیعی بیضه ها در طول مسیر خود، منجر به بروز این وضعیت در پسر بچه ها می شود. در شایع ترین وضعیت، توقف نزول بیضه در کانالی در کشاله ران اتفاق می افتد؛ ولی در ناحیه شکم یا لگنی نیز ممکن است مسیر نزول متوقف شود.
- ژنتیک
- ایاتروژنیک
- علل مکانیکی
- اختلال در هورمون های جنسی
- مهار کننده مولرین
- استروژن
علائم بیضه نزول نکرده
تنها علامت بیضه نزول نکرده، کیسه بیضه رشد نکرده یا کوچکتر از حد معمول است. معمولاً بیضه نزول نکرده، اندکی پس از تولد و در معاینه نوزاد تشخیص داده می شود که در این صورت نوزاد باید چندین بار توسط پزشک اورولوژی معاینه گردد. چنانچه بیضه تا 4 ماهگی نوزاد وارد کیسه بیضه نشود، احتمالاً عدم نزول بیضه خودبهخود برطرف نمی شود. در موارد اندکی، بیضه نزول نکرده می تواند باعث پیچ خوردگی بیضه و درد بیضه شدید شود. اگر بیضه نزول نکرده سبب پیچ خوردگی بیضه و یا درد بیضه شدید شود، باید سریعاً درمان صورت گیرد.
عوامل خطر عدم نزول بیضه
در هر ۱۰۰ نوزاد پسر، سه نفر از آنها با چنین مشکلی متولد میشوند. برخی از عوامل در افزایش خطر عدم نزول بیضه نقش بسزایی دارد که در ادامه برای شما ذکر خواهیم کرد:
- نوزاد قبل از ۳۷ هفتگی به دنیا آمده باشد.
- سن مادر برای بارداری کم باشد.
- نوزاد وزن کمی هنگام تولد داشته باشد.
- سابقه خانوادگی هنگام متولد شدن نوزاد پسر وجود داشته باشد.
- وجود برخی از شرایط مانند مانند سندرم داون یا نقص در دیواره شکم وجود داشته باشد.
- مادر طی بارداری الکل مصرف کرده باشد.
- مادر سیگاری باشد یا در معرض دود سیگار قرار بگیرد.
- والدین در معرض سموم دفع برخی از آفات قرار بگیرد.
تشخیص بیضه نزول نکرده
برای اولین بار معاینه فیزیکی نوزاد برای تشخیص محل قرارگیری بیضه توسط پزشک صورت می گیرد. سونوگرافی، MRI و جستجوی لاپاراسکوپی داخل شکمی از سایر روش های پیشرفته برای تشخیص دقیق می باشند.
مزایای ارکیوپکسی
- باروری و سلامتی. اورکیوپکسی ممکن است به جلوگیری از ناباروری مردان کمک کند. مطالعات نشان می دهد که ممکن است به کاهش شانس ابتلا به سرطان بیضه در کودک شما کمک کند.
- خطر آسیب کمتر. اگر بیضه به جای کیسه بیضه در ناحیه کشاله ران باشد، احتمال آسیب رساندن به بیضه بیشتر است. آسیبهای ناشی از ورزش، بستن کمربند ایمنی روی پا، لباسهای تنگ و کمربند بیشتر اتفاق میافتد.
- افزایش عزت نفس. وقتی فرزند شما بزرگتر می شود، اگر فقط یک بیضه در کیسه بیضه خود داشته باشد، ممکن است احساس خجالت کند. اکثر بیماران نتایج اورکیوپکسی نسبت به بدن خود احساس بهتری دارند.
- ایمنی. ارکیوپکسی یک روش نسبتاً ایمن با خطر کم عوارض یا عوارض جانبی است. اکثر مردم در همان روز به خانه باز می گردند.
نحوه جراحی ارکیوپکسی
ارکیوپکسی بسته به آناتومی فرد، محل قرار گیری بیضهها و اینکه آیا یک یا هر دو طرف نیاز به درمان دارد، میتواند تا دو ساعت طول بکشد. بیضه های نزول نکرده به دو دسته قابل لمس یا غیر قابل لمس طبقه بندی میشوند (بسته به اینکه آیا در معاینه جسمی میتوان آنها را احساس کرد یا خیر). لاپاروسکوپی (قرار دادن تلسکوپ کوچک در داخل حفره شکم) اغلب برای تعیین اینکه آیا بیضه غیر قابل لمس واقعاً وجود دارد یا خیر، قبل از هرگونه برش پوستی رسمی برای انجام ارکیوپکسی، انجام میشود. بسیاری از روشهای ارکیوپکسی، بسته به موقعیت بیضه و تجربه جراح در این زمینه، ممکن است به طور کامل بوسیله لاپاراسکوپی انجام شود. در موارد دیگر، ممکن است از قسمت لاپاروسکوپی برای جابجایی بیضه به نقطهای استفاده شود که با برش اینگوژنی (پایین شکم در نزدیکی کشاله ران) به راحتی قابل دسترسی باشد.
لاپاروسکوپی
در حراجی ارکیوپکسی بهوسیله لاپاروسکوپی یک دوربین (که تصویر آن روی صفحه تلویزیون مشاهده میشود) و ابزارهای کوچکی از طریق سوراخهای ریزی در شکم قرار میگیرند. شکم با یک نوع گاز به آرامی باد میشود تا فضایی ایجاد شود که امکان ایجاد تصویر مناسب را فراهم کند. ابتدا ساختارهای بیضه و بند ناف، شریان و ورید (رگهای خونی) و واس دفنر (لولهای که اسپرم را منتقل میکند) مشخص میشوند. باقیمانده عمل همانند عمل باز است. طناب تا حد ممکن کشیده میشود تا آن را به سمت پایین یا داخل اسکروتوم بکشید. هنگامی که در موقعیت قرار گرفتید، آن را با بخیه ثابت کنید. پس از برداشتن ابزار، سوراخهای کوچک همه با بخیه بسته شده و باند استریل روی آن اعمال میشود.
جراحی باز
اگر بیضه قابل لمس باشد، ممکن است از روش باز یا لاپاروسکوپی استفاده شود. همانطور که گفته شد، گاهی اوقات لاپاروسکوپی برای پیدا کردن و حتی اندکی برای پایین آوردن بیضه به کار میرود. سپس عمل جراحی باز از طریق یک برش کوچک انجام میشود تا بیضه به داخل اسکروتوم وارد شود. بعضی اوقات، بدون توجه به محل قرارگیری بیضه، از لاپاروسکوپی استفاده نمیشود. برش کوچک در سرتاسر ناحیه اینگوینال (ناحیه کشاله ران درست در بالا و خارج از سمت آلت تناسلی یا کیسه اسکروتوم) ایجاد میشود. برش تا بیضه و بند ناف ایجاد میشود. در طی این روش، ساختارهای بیضه و بند ناف مورد بازرسی قرار میگیرند تا اطمینان حاصل شود که همه چیز طبیعی است. گاهی اوقات، بیضه نزول نکرده کوچکتر از بیضه دیگر است.
در بعضی موارد، باید یکی از شریانها (عروقی که خون را به بیضه میریزد) قربانی شود (به عمد بریده شود) تا طناب طولانیتری ایجاد شود. طناب باید به اندازه کافی طولانی باشد که بیضه را بدون هیچ گونه تنشی به سمت بیرون بکشد. بیضه معمولاً میتواند زنده بماند زیرا عروق کوچک دیگری وجود دارند که خون را به بیضه برسانند. هنگامی که بیضه در اسکروتوم قرار بگیرد، بخیه زده میشود تا بیضه را در یک کیسه درون اسکروتوم بیضه ثابت نگه دارد. برای ایجاد کیسه، برش کوچکی در دیواره کیسه اسکروتوم ایجاد میشود. برش اینگوینال و برش اسکروتوم بسته میشوند. بخیهها ممکن است زیر پوستی زده شوند، بنابراین نیازی به برداشتن ندارند. یک باند استریل روی بخیهها قرار میگیرد.
مراقبت های قبل از ارکیوپکسی
دستورالعملهای قبل از عمل باید رعایت شود. این موارد معمولاً شامل عدم خوردن یا نوشیدن برای مدت زمان مشخصی قبل از عمل است جراح دستورات کتبی و مشخصی به شما خواهد داد. علاوه بر این، دستورالعملهای غذایی و نوشیدنی بسته به سن کودک یا بزرگسالانی که جراحی انجام میدهند، متفاوت خواهند بود.
مراقبت های بعد از عمل ارکیوپکسی
- رژيم غذايي
فقط بايد مايعات شفاف چند ساعت پس از عمل داده شود (اين مايعات عبارتند از آب، پودر شربت و گاتوريد بدون رنگ) اگر مايعات شفاف به خوبي تحمل شوند، بعد از دو ساعت يا بيشتر مي توان مواد غذايي نرم مانند موز، برنج، نان تست، سوپ يا سيب تجويز كرد. از غذاهاي چرب بايد اجتناب شود. رژيم غذايي طبيعي مي تواند روز دوم پس از جراحي شروع شود.
- مديريت درد
براي دو روز اول پس از عمل دارو درماني از طرف پزشك معالج پزشك تجويز مي شود. معمولاً تيلنول يا MOTRIN براي كودكان زير پنج سال مناسب است. ممكن است به كودكان بالاي پنج سال تيلنول با كدئين براي درد داده شود.
- ويزيت پيگيري
ويزيت پيگيري با جراح يا ارائه دهنده مراقب هاي بهداشتي اوليه بعد از عمل حدود چهار تا شش هفته انجام مي شود.
- مراقبت از برش
دستورالعمل هاي مراقبت از برش شامل نحوه پانسمان استريل در اطراف محل عمل خواهد بود. يك پماد آنتي بيوتيك معمولاً روزانه چندين بار در ناحيه برش اعمال مي شود. حمام بايد 4 الي 5 روز بعد عمل انجام شود.
- فعاليت بعد از عمل
متخصص درباره سطح فعاليت هاي مجاز به شما مشاوره مي دهد. طبیعتاً محدوديت هايي وجود خواهد داشت. دوچرخه سواري و شنا معمولاً به مدت 1 هفته ممنوع است. معمولاً كودكان اجازه دارند در مدت دو تا سه روز پس از عمل به مدرسه بروند. شركت در كلاس هاي ورزشي و باشگاه تا زمان ويزيت پيگيري با جراح (معمولاً در 4 تا 6 هفته) مجاز نيست.
عوارض ارکیوپکسی
به ندرت ممکن است بیضه از کیسه بیضه (بیضه صعودی) خارج شود. بیضه بالارونده نیاز به جراحی بیشتری دارد تا بیضه در جای خود محکم شود. همه روش های جراحی دارای خطراتی هستند. برخی از خطرات ارکیوپکسی عبارتند از:
- خطرات بیهوشی
- مشکلات درمانی
- عفونت
- توده خون لخته شده (هماتوم)
- تورم
- کبودی
- جای زخم نامطلوب
برای آگاهی از اینکه عمل تنگی مجرای ادراری به چه مراقبتهایی نیاز دارد و عوارض آن چیست؟ کلیک کنید.
نظرات کاربران درباره این مطلب :
این فرم صرفا جهت دریافت نظرات ، پیشنهادات و انتقادات کاربران در مورد مطلب فوق میباشد .
به سوالات پزشکی در این بخش پاسخ داده نمیشود .
از ارسال پیام های تبلیغاتی در این بخش خودداری نمایید .
حداکثر طول مجاز برای متن پیام 500 کاراکتر است .