خون در منی یا هماتوسپرمی چیست؟

خون در منی را هماتوسپرمی یا هموسپرمی می‌نامند. دیدن خون در منی می‌تواند مرد را مضطرب کند. خوشبختانه، معمولا نشان‌دهنده یک مشکل عمده پزشکی نیست. برای مردان جوان‌تر از 40 سال بدون هیچ علائم مرتبط و بدون عوامل خطر برای بیماری‌های زمینه‌ای، خون در مایع منی اغلب خود به خود ناپدید می‌شود.
اما برای مردان 40 ساله و بالاتر، احتمال اینکه خون در مایع منی نیاز به ارزیابی و درمان داشته باشد، بیشتر است. به ویژه برای مردانی که:

• دفعات مکرر خون در مایع منی داشته باشند
• علائم مرتبط در هنگام ادرار یا انزال داشته باشند
• در معرض خطر ابتلا به سرطان، اختلال خونریزی یا سایر شرایط هستند
• وقتی مردان انزال می‌کنند، معمولا منی خود را به دنبال وجود خون بررسی نمی‌کنند. بنابراین مشخص نیست که این وضعیت چقدر شایع است.

علل وجود خون در منی:

محتمل‌ترین علت وجود خون در مایع منی عبارتند از:

1. تروما ناشی از بیوپسی پروستات که ممکن است تا چهار هفته بعد از عمل خون دیده شود.
2. تروما ناشی از وازکتومی که ممکن است بیش از یک هفته خون دیده شود.
3. درمان سرطان پروستات با پرتوهای خارجی یا براکی تراپی
4. عفونت یا التهاب دستگاه منی
5. نشت خون از یک رگ خونی کوچک که در حین انزال می‌ترکد، به همان ترتیبی که فرد پس از دمیدن بینی خود دچار خونریزی بینی می‌شود.

سایر علل بالقوه یا شرایط مرتبط ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• عفونت‌های مقاربتی (STI): از جمله سوزاک، کلامیدیا یا سایر عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی.
• شرایط پروستات: از جمله هایپرپلازی خوش خیم پروستات ، پروستاتیت حاد باکتریایی، کیست و پولیپ.
• شرایط بیضه و اپیدیدیم: از جمله اورکیت و اپیدیدیمیت.
• اختلالات کیسه منی: از جمله سنگ و کیست.
• اختلالات خونی: از جمله اختلالات لخته شدن خون یا بیماری سلول داسی شکل.
• عفونت‌های مزمن: از جمله سل یا شیستوزومیازیس.
• سرطان‌ها: از جمله سرطان بیضه ، اپیدیدیم، سرطان پروستات، سرطان مثانه ، سرطان عروق منی، تومور مجرای ادرار. به ندرت چنین سرطان‌هایی با اولین علامت خون در مایع منی ظاهر می‌شوند.
• سایر مشکلات پزشکی: از جمله فشار خون بالا، شدید و کنترل نشده. ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV)، بیماری‌های کبدی و لوسمی (سرطان خون).

علائم مرتبط با وجود خون در منی:

هنگامی که به دنبال علت زمینه‌ای خون در مایع منی پیدا می‌شود، پزشک در مورد علائم مرتبط سوال می‌کند، از جمله:

1. خون در ادرار (به نام هماچوری)
2. سوزش ادرار یا سایر علائم ادرار دردناک
3. مشکل در تخلیه کامل مثانه
4. احساس کش آمدن مثانه دردناک
5. انزال دردناک
6. نواحی متورم و دردناک در اندام‌های جنسی یا خراش‌های آشکار ناشی از آسیب
7. ترشح آلت تناسلی یا سایر علائم STD
8. تب، ضربان قلب و فشار خون بالاتر از حد طبیعی

تشخیص وجود خون در منی:

برای تشخیص خون در مایع منی، پزشک یک تاریخچه کامل پزشکی می‌گیرد که شامل سابقه هرگونه فعالیت جنسی اخیر است. پزشک همچنین یک معاینه فیزیکی انجام خواهد داد. این شامل معاینه اندام تناسلی از نظر وجود توده یا تورم و معاینه دیجیتال رکتوم برای بررسی پروستات از نظر تورم، حساسیت به لمس و سایر علائم است. پزشک همچنین ممکن است آزمایش‌های زیر را تجویز کند:

• آزمایش ادرار یا کشت ادرار برای شناسایی عفونت یا سایر ناهنجاری‌ها
• آزمایش STD در صورت مشکوک بودن به یک بیماری مقاربتی
• آزمایش تست کاندوم در صورتی که احتمال وجود خون در مایع منی در واقع از چرخه قاعدگی شریک جنسی باشد؛ بدین صورت که به مرد گفته می‌شود تا کاندوم پوشیده و سپس منی محافظت شده را برای بررسی وجود خون جمع آوری کند
• آزمایش PSA، برای آزمایش سرطان پروستات با اندازه‌گیری ماده‌ای به نام آنتی ژن اختصاصی پروستات در خون
• سایر تست‌های اورولوژی مانند سیستوسکوپی، سونوگرافی، سی تی و ام آر آی برای ارزیابی بیشتر بیمار

درمان وجود خون در منی:

درما‌ن‌ها علت شناخته شده را هدف قرار می‌دهند:

• آنتی بیوتیک‌ها برای عفونت‌ها استفاده می‌شوند.
• برای برخی از انواع التهاب ممکن است یک داروی ضد التهاب تجویز شود.
• اگر مقصر یک STD باشد، پزشک آن عارضه را درمان می‌کند.
• هنگامی که خون در مایع منی از یک روش اورولوژی اخیر، مانند بیوپسی پروستات ناشی می‌شود، معمولا در عرض چند هفته به خودی خود ناپدید می‌شود.
• در مردان جوان‌تر، خون در مایع منی که فقط یک یا دو بار بدون هیچ گونه علائم اضافی یا سابقه بیماری‌های خاص اتفاق می‌افتد، می‌تواند خود به خود بدون درمان ناپدید شود.
• اگر دوره‌های مکرر خون در مایع منی همراه با علائم دردناک ادراری یا انزالی دارید، پزشک ممکن است شما را به یک متخصص اورولوژی ارجاع دهد
• اگر پزشک به سرطان پروستات یا شکل دیگری از سرطان مشکوک باشد، ممکن است برای ارزیابی بافت از نظر سرطان، بیوپسی پروستات را بخواهد. بروز سرطان پروستات در مردان جوان کم است، تنها 0.6 تا 0.5 درصد موارد در مردان کمتر از 45 سال رخ می‌دهد. اما برای مردان در هر سنی که عوامل خطر سرطان را دارند، آزمایشی که سرطان پروستات را رد می‌کند ممکن است مطمئن‌ترین بخش از درمان خون در مایع منی باشد.