افتادگی مثانه یا سیستوسل چیست؟

سیستوسل وضعیتی است که در آن بافت‌های حمایتی اطراف مثانه و دیواره واژن ضعیف و کشیده می‌شوند و به مثانه و دیواره واژن اجازه می‌دهند به داخل کانال واژن بیفتند. معمولا عضلات و بافت‌های همبند که دیواره واژن را حمایت می‌کنند، مثانه را در جای خود نگه می‌دارند. با سیستوسل، ماهیچه‌ها و بافت‌های حمایت‌کننده واژن ضعیف و کشیده می‌شوند و به مثانه اجازه می‌دهند از جای خود خارج شود.
سیستوسل شایع‌ترین نوع پرولاپس اندام لگنی پیوند خارجی است. افتادگی اندام لگن زمانی اتفاق می‌افتد که دیواره‌های واژن، رحم یا هر دو تکیه‌گاه طبیعی خود را از دست می‌دهند و به داخل کانال واژن یا از طریق دهانه واژن فرو می‌روند یا برآمده می‌شوند. سایر اندام‌های نزدیک لگن، مانند مثانه یا روده، ممکن است درگیر شوند و همچنین از موقعیت طبیعی خود در بدن بیفتند.
متخصصان اورولوژی معمولا سیستوسل را با استفاده از یک سیستم درجه‌بندی یا مرحله‌بندی رتبه‌بندی می‌کنند. درجه 1 خفیف‌ترین شکل این بیماری است و درجه 3 و 4 جدی‌ترین آن‌ها هستند. با سیستوسل پیشرفته‌تر، مثانه و دیواره واژن ممکن است به اندازه‌ای پایین بیاید که به کانال واژن برسند یا برآمده شوند و به طور بالقوه از دهانه واژن خارج شوند.

چه کسانی بیشتر در معرض افتادگی مثانه هستند؟

سیستوسل می‌تواند زنان را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد اما شانس افراد برای ابتلا به سیستوسل با افزایش سن افزایش می‌یابد زیرا عضلات و بافت‌ها اغلب با گذشت زمان ضعیف‌تر می‌شوند. عوامل دیگری که خطر ابتلا به سیستوسل را افزایش می‌دهند، عبارتند از:

• زایمان طبیعی
• هیسترکتومی یا داشتن سابقه جراحی لگن مانند جراحی ترمیم پرولاپس اندام لگن
• اضافه وزن یا چاقی
• داشتن سابقه خانوادگی افتادگی اندام لگن

عوارض افتادگی مثانه:

سیستوسل ممکن است به مجرای ادرار فشار بیاورد یا منجر به پیچ‌خوردگی شود و باعث احتباس ادرار شود، وضعیتی که در آن شما نمی‌توانید تمام ادرار را از مثانه تخلیه کنید. در موارد نادر، سیستوسل ممکن است منجر به پیچ‌خوردگی در حالب‌ها و تجمع ادرار در کلیه شود که می‌تواند باعث آسیب کلیه شود.

علائم افتادگی مثانه:

بسیاری از زنان مبتلا به سیستوسل هیچ علامتی ندارند. هر چه سیستوسل پیشرفته‌تر باشد، احتمال بروز علائم بیشتر است. علائم سیستوسل ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• برآمدگی واژن یا احساس اینکه چیزی در حال افتادن از واژن است
• فشار در واژن یا لگن
• این علائم ممکن است زمانی که شما زور می‌زنید، وسایل سنگین را بلند می‌کنید، سرفه می‌کنید یا برای مدت طولانی می‌ایستید، بدتر شوند و علائم ممکن است زمانی که دراز می‌کشید، بهتر شوند.

علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر شود:

• نشت ادرار که بی‌اختیاری ادرار نامیده می‌شود
• مشکل در شروع جریان ادرار
• جریان آهسته ادرار
• احساس نیاز به ادرار پس از اتمام ادرار
• ادرار مکرر یا فوری

علل افتادگی مثانه:

ماهیچه‌ها و بافت‌های همبند ضعیف یا آسیب‌دیده که از مثانه و دیواره‌های واژن حمایت می‌کنند، باعث ایجاد سیستوسل می‌شوند. عوامل متعددی ممکن است در کشش یا ضعیف شدن این عضلات و بافت‌ها نقش داشته باشند، از جمله:

• بارداری و زایمان، به ویژه زایمان طبیعی
• شرایطی که به طور مکرر باعث فشار یا افزایش فشار در ناحیه لگن می‌شود، مانند یبوست شدید، چاقی، بلند کردن اجسام سنگین یا سرفه مزمن
• جراحی‌های ترمیمی قبلی لگن، مانند هیسترکتومی یا جراحی ترمیم پرولاپس اندام لگن
• ژن‌های ارثی
• برخی اختلالات بافت همبند، مانند سندرم اهلرز دانلوس

تشخیص افتادگی مثانه:

برای تشخیص سیستوسل، متخصصان اورولوژی در مورد علائم و سابقه پزشکی شما می‌پرسند و یک معاینه فیزیکی از جمله معاینه لگن برای بررسی قسمت پایین شکم شما انجام می‌دهند. ممکن است از شما خواسته شود در طول بخشی از معاینه بایستید که ممکن است احساس ناخوشایندی داشته باشید اما به متخصص اجازه می‌دهد تا شدت سیستوسل شما را تعیین کند. متخصص همچنین ممکن است آزمایش‌های پزشکی را برای تعیین میزان پیشرفته بودن سیستوسل یا کمک به یافتن یا رد سایر مشکلات در دستگاه ادراری یا لگن تجویز کند.
اگر در تخلیه کامل مثانه خود مشکل دارید یا سایر علائم دستگاه ادراری تحتانی را تجربه می‌کنید، متخصص ممکن است از یک یا چند آزمایش زیر برای بررسی دستگاه ادراری شما استفاده کند.

• اندازه‌گیری ادرار باقی‌مانده پس از تخلیه:

تعیین می‌کند که چه مقدار ادرار بعد از تخلیه در مثانه باقی می‌ماند.

• سیستومتروگرام:

تخلیه ادرار از اشعه ایکس استفاده می‌کند تا نشان دهد چگونه ادرار در مثانه و مجرای ادرار جریان می‌یابد.

درمان افتادگی مثانه:

اگر علائمی نداشته باشید، سیستوسل شما معمولا نیازی به درمان ندارد.
اگر سیستوسل همراه با علائم باشد، متخصص ممکن است بسته به شدت سیستوسل، سن شما، سایر مشکلات سلامتی، فعالیت جنسی، تمایل به فرزندان آینده و ترجیحات شخصی، درمان غیرجراحی یا جراحی را توصیه کند.

• درمان‌های غیرجراحی:

پزشک ممکن است موارد زیر را پیشنهاد دهد:

• تمرینات کف لگن:

این تمرینات ساختاری و فردی که به آن تمرینات کگل نیز می‌گویند، به تقویت عضلات کف لگن کمک می‌کنند. عضلات قوی کف لگن به نگه داشتن مثانه و جلوگیری از نشت ادرار کمک می‌کنند.

• پساری واژن:

پساری یک دستگاه سیلیکونی کوچک است که برای حمایت از دیواره واژن و نگه داشتن مثانه در محل خود وارد واژن می‌شود. متخصص از بین اشکال و اندازه‌های مختلف پساری انتخاب می‌کند تا راحت‌ترین و مناسب‌ترین دستگاه را برای شما انتخاب کند. برخی از زنان در حالی که منتظر درمان جراحی هستند یا اگر ترجیح می‌دهند جراحی نکنند از پساری استفاده می‌کنند. پساری‌ها باید به طور مرتب برداشته و تمیز شوند تا از تحریک واژن جلوگیری شود.

• درمان جایگزینی استروژن:

بسیاری از زنان مبتلا به افتادگی مثانه ممکن است از این درمان سود ببرند. استروژن به تقویت و حفظ ماهیچه‌های واژن کمک می‌کند.

عمل جراحي:

اگر درمان‌های غیرجراحی موثر نباشد یا سیستوسل شما شدید باشد، پزشک شما ممکن است جراحی را برای درمان سیستوسل در نظر بگیرد.
رایج‌ترین روش جراحی برای ترمیم سیستوسل، ترمیم قدامی واژن است که به آن کولپورافی قدامی نیز گفته می‌شود. در طی این روش، جراح مثانه را در موقعیت طبیعی خود قرار می‌دهد و با استفاده از بخیه، عضلات و بافت‌هایی را که مثانه را در جای خود نگه می‌دارند، سفت می‌کند.
جراح همچنین ممکن است همزمان با جراحی ترمیم سیستوسل، روشی را برای درمان یا پیشگیری از بی‌اختیاری ادرار انجام دهد.
یکی دیگر از گزینه‌های جراحی برای درمان سیستوسل، جراحی انسدادی است. روشی است که تمام یا بخشی از واژن را باریک کرده یا می‌بندند تا حمایت بیشتری از مثانه ایجاد شود. پس از انجام این جراحی، زن دیگر قادر به مقاربت واژینال نیست.

• ادرار در کجا جمع می شود؟
  تاریخ انتشار : 1402-01-06تاریخ بروز رسانی : 1402-01-17


• برای درمان سنگ کلیه چه کنیم؟
  تاریخ انتشار : 1401-07-15تاریخ بروز رسانی : 1401-07-17


• دلایل بی اختیاری ادرار عصبی و روش های درمان آن
  تاریخ انتشار : 1400-12-12تاریخ بروز رسانی : 1400-12-14


• علل و درمان سوزش ادرار در زنان
  تاریخ انتشار : 1401-02-03تاریخ بروز رسانی : 1401-02-04


• بیماری های بدخیم همراه با خونریزی در ادرار
  تاریخ انتشار : 1400-08-02تاریخ بروز رسانی : 1400-11-21